»English   »Mapa serwisu   »Kontakt
organy.art.pl » Instrumenty » Śląskie » Katowice »

Katowice

Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego - sala 307 (aula im. Bolesława Szabelskiego)

Głosy Klawiatury Traktura gry Traktura rejestrów
30 3+P elektro-pneumatyczna elektro-pneumatyczna
Prospekt obecnie

Niejasne jest pierwotne pochodzenie instrumentu w auli ówczesnej katowickiej PWSM. Organy zbudowała firma Schlag & Söhne na początku XX w. z przeznaczeniem do gry w kościele. Takie też najprawdopodobniej spełniały zadanie w którymś z kościołów w Wałbrzychu. Do stanu majątkowego szkoły zostały wpisane w 1953 r. W jaki sposób znalazły się w szkole, można jedynie wnioskować po specyfice czasów stalinizmu, mianowicie jakiś urząd państwowy, pod którego władzą znajdował się kościół, wydał zgodę na ich demontaż i wywiezienie bez jakiejkolwiek zgody władzy kościelnej czy też wiernych.

Niezależnie od kulisów sprawy, w 1953 r. w szkole pojawiły się 2-manuałowe i ok. 28-głosowe organy romantyczne o trakturze pneumatycznej, z szafą ekspresyjną manuału II. Przenosin dokonała firma Wacława Biernackiego.

W roku 1959 ta sama firma przeprowadziła generalny remont i przebudowę. Traktura zamieniona została na elektryczną, dobudowana sekcję manuału III (w szafie), dodano kilka nowych głosów.

DYSPOZYCJA PO PRZEBUDOWIE W 1959 R.
 
Manuał I
Bourdon 16'
Pryncypał 8'
Salicet 8'
Flet 8'
Oktawa 4'
Kwinta szumiąca 2x
Mikstura 3-4x
Trąbka 8'
Manuał II
Pryncypał 8'
Róg kozi 8'
Praestant 4'
Traversflet 4'
Nazard 2 2/3'
Piccolo 2'
Tercflet 1 3/5'

Tremolo

Manuał III
Flet łagodny 8'
Dolce 8'
Pryncypał 4'
Bachflet 4'
Róg nocny 2'
Siefflet 1'
Cymbel 3x
Obój 8'

Tremolo

Pedał
Violon 16'
Subbas 16'
Oktawbas 8'
Fletbas 8'
Puzon 16'

Kolejna przebudowa miała miejsce w 1970 r. i była związana z generalnym remontem i zmianą wystroju auli. Przetarg na przebudowę wygrała firma Dominika Biernackiego z Warszawy. Komisyjny odbiór organów miał miejsce 4 listopada 1970 r. W okresie dwóch lat stan instrumentu na tyle się pogorszył, ze wlaściwie wymagał kolejnego remontu! Niestety uczelni nie było na to stać, więc dopiero w 1981 r. firma Jacka Szczerbaniaka podjęła się wykonania następujących prac:

- demontaż całego instrumentu w celu naprawy i czyszczenia,
- wymiana instalacji elektrycznej i przekaźników,
- remont klawiatur i wiatrownic,
- wymiana mieszków.

Ostatecznie komisyjnego odbioru dokonano 18 lutego 1983 r.

Obecnie więc w auli znajdują się 3-manuałowe 30-głosowe organy, z manuałem III w szafie ekspresyjnej, o trakturze elektropneumatycznej, ze stożkowymi wiatrownicami. Posiadają trzy miechy pływakowe i oryginalną dmuchawę firmy Laukhuff z lat 30.

Skala manuałów: C-c4; skala pedału: C-g1.

Kontuar
DYSPOZYCJA ORGANÓW
Manuał I
1. Kwintadena 16'
2. Pryncypał 8'
3. Gemshorn 8'
4. Oktawa 4'
5. Flet 4'
6. Piccolo 2'
7. Mixtura 5x
8. Trąbka 8'
Manuał II
1. Flet kryty 8'
2. Flet rurkowy 4'
3. Sesquialtera 2x
4. Pryncypał 2'
5. Oktawa 1'
6. Mixtura 4x
7. Vox Humana 8'
8. Tremolo
Manuał III
1. Flet łagodny 8'
2. Dolce 8'
3. Pryncypał 4'
4. Flet szeroki 4'
5. Róg nocny 2'
6. Kwinta fl. 1 1/3'
7. Cymbel 3x
8. Obój 8'
9. Tremolo
Pedał
1. Pryncypał 16'
2. Subbas 16'
3. Oktawa 8'
4. Flet basowy 8'
5. Super oktawa 4'
6. Mixtura 4x
7. Puzon 16'

Pedał crescendo, Pedał Echo 3 man., 3 wolne kombinacje, Tutti
Połączenia: II-I, III-I, III-II, I-P, II-P, III-P
Zdjęcie archiwalne (ok. 1959 r.)
Informacje na podstawie pracy dyplomowej Tomasza Lewtaka (Katowice 1991), udostępnionej dzięki uprzejmości prof. Juliana Gembalskiego

[PZ]

28.10.2007
Paweł Adamczyk